PrEP of PEP

PrEP is bedoeld voor mensen zonder hiv bij wie het niet (altijd) lukt om condooms te gebruiken, maar die wel een groot risico op hiv lopen. In Nederland geldt dit risico vooral voor mannen die seks hebben met mannen (MSM) en sekswerkers? Soms is PrEP ook nuttig voor andere personen.

In aanvulling op het bestaande preventie-aanbod, biedt PrEP een goede kans om de hiv-epidemie te stoppen. De arts of verpleegkundige van GGD beoordeelt of iemand een indicatie heeft om PrEP te gebruiken.

GGD Kennemerland is gestart met de PrEP-zorg volgens de landelijke regeling. Dit houdt in dat we aan de regels van het Ministerie van VWS moeten voldoen en dat we per individu beoordelen wie in aanmerking komt voor PrEP via de landelijke regeling. Mensen die daar buiten vallen, kunnen hun PrEP via de huisarts krijgen. De GGD werkt samen met veel huisartsen in de regio en steeds meer huisartsen hebben ervaring met PrEP.

Hoe werkt PrEP?

Als je PrEP gebruikt, is het belangrijk dat je nieren goed werken, dit wordt bij de start gecontroleerd. Je moet wel medisch begeleid worden als je PrEP gebruikt. Hierbij moeten regelmatig hiv/soa-testen gedaan worden. PrEP beschermt alleen tegen hiv en niet tegen andere soa: de combinatie met condooms is daarom het best. Daarnaast moet je volgens een schema pillen kunnen slikken.

Als iemand vóór of tijdens PrEP-gebruik toch een hiv-infectie oploopt, kan het virus ongevoelig (resistent) worden voor de medicijnen in PrEP. Als dat gebeurt, werkt je hiv-behandeling mogelijk minder goed: de medicijnen in PrEP zitten namelijk ook in veel medicijnen waarmee hiv behandeld wordt. Daarnaast kun je met hiv die resistent is voor PrEP ook andere PrEP-gebruikers besmetten. Het is daarom belangrijk om vóór- en tijdens het gebruik van PrEP te controleren of je echt geen hiv hebt.

PrEP beschermt goed tegen hiv, zolang je de pillen op de juiste momenten slikt. Op die manier zorg je ervoor dat er genoeg PrEP in je lichaam aanwezig is als je (mogelijk) risico loopt op hiv. De bescherming is dan meer dan 90%. Er bestaan verschillende schema’s om de PrEP te nemen, zoals rondom de seks (ook wel intermitterend) of dagelijks. Het is ook mogelijk te wisselen tussen de schema’s. Je kan ook elk moment weer stoppen.

Bijwerkingen

De medicijnen in PrEP zijn veilig, maar elk medicijn kan bijwerkingen geven. De meest voorkomende zijn hoofdpijn, duizeligheid, levendige/abnormale dromen, misselijkheid, een opgezette buik, maagklachten, braken, diarree, winderigheid en algehele lichaamszwakte. Deze bijwerkingen gaan meestal binnen twee weken over.

De meeste medicijnen kunnen tegelijkertijd met PrEP gebruikt worden. Je (huis)arts en apotheker kunnen dit voor je controleren. De werking van PrEP in je lichaam wordt niet verminderd door alcohol of andere drugs. Wel kun je meer bijwerkingen ervaren van de PrEP en/of de drugs.

Wil je toch alcohol of drugs gebruiken? Let dan extra goed op. Als je hierdoor je PrEP uitbraakt, of vergeet je PrEP in te nemen, ben je mogelijk onvoldoende beschermd tegen hiv. Begin daarom met een kleinere hoeveelheid drugs dan je gewend bent en zet bijvoorbeeld een wekker op je telefoon om jezelf op tijd aan je PrEP te herinneren.

Kosten PrEP

Het gebruik van PrEP is niet gratis. Je betaalt bij de GGD een eigen bijdrage. De soa-testen zijn gratis.

Afspraak

Maak online een afspraak bij ons of neem telefonisch contact met ons op als je wil starten met PrEP of hier meer informatie over wil. Onze regeling kan vol zitten op het moment dat je met ons contact opneemt. Er bestaat dan een wachtlijst.

We zijn bereikbaar tussen 09.00 -12.00 op telefoonnummer: 023 789 1610. Het kan tot 2 weken duren voordat je bij ons terecht kan voor een afspraak. Dit geldt ook als je al PrEP bij ons gebruikt.

Voorkom dat je te weinig PrEP-tabletten in huis hebt en maak op tijd een afspraak voor je volgende controle!

Voor algemene informatie over PrEP kun je terecht op de website van Mantotman. Voor specifieke vragen kun je ook terecht bij hivprep@vrk.nl.

Wat is PEP?

PEP staat voor post exposure profylaxe, dat wil zeggen een maatregel nemen nadat er een risico is gelopen op een infectie. PEP slik je dus als je risico hebt gelopen op een besmetting met hiv. Kans op besmetting bestaat na een onveilig seksueel contact of als er bloed-bloed-contact is geweest, bijvoorbeeld door een incident met een gebruikte naald.

PEP bestaat uit 2 tabletten met daarin hiv remmers die je 4 weken moet slikken. Slik je PEP snel nadat je seks hebt gehad? Dan krijg je bijna nooit hiv. Hoe sneller je begint met PEP nadat je risico hebt gelopen, hoe groter de kans is dat je geen hiv krijgt. Start in ieder geval binnen 72 uur na het risico.

Verschil tussen PrEP en PEP

PrEP en PEP zijn beide hiv-remmers om hiv te voorkomen. Toch is er een groot verschil:

• PEP is een kuur die je zo snel mogelijk start nadat je bijvoorbeeld door onveilige seks een grote kans hebt om hiv te krijgen.
• PrEP gebruik je juist vooraf om geen risico te lopen.

Wanneer gebruik je PEP?

Niet iedereen hoeft te starten met PEP na onbeschermde seks. Er is alleen reden om met PEP te starten als de kans heel groot is dat je mogelijk hiv hebt gekregen. Bijvoorbeeld:

• Je hebt anale seks zonder condoom gehad met iemand, je weet niet zeker of diegene hiv heeft, en je slikt geen PrEP;
• Je hebt seks zonder condoom gehad en een zweer of zweertjes in je mond, bij je anus of geslachtsorganen hebt;
• Je, eventueel tijdens de seks, met iemand drugs hebt gebruikt met dezelfde naald.
• Je seks tegen je wil hebt gehad

Wanneer iemand hiv heeft en geen virus in het bloed aantoonbaar is er geen kans op overdracht (N=N: Niet meetbaar = Niet overdraagbaar) en hoef je geen PEP te slikken.

Heb je seks tegen je zin gehad?

Neem dan contact op met het Centrum Seksueel Geweld. Zij kunnen zorgen dat je PEP krijgt, maar bieden ook andere hulp. Bel naar 0800-0188.

Kosten voor de PEP-behandeling

De behandeling met PEP wordt vergoed door de Nederlandse ziektekostenverzekeringen. Heb je een buitenlandse verzekering? Dan moet je de hele PEP-kuur zelf betalen bij de apotheek en achteraf bij je verzekering declareren. Houd rekening met een bedrag van ongeveer €1.000,-. Houd rekening met deze kosten in verband met je eigen risico.

Heb je PEP nodig?

Denk je dat je in aanmerking komt voor PEP? Je kan ons bellen om te overleggen, tussen 09.00 -12.00 op telefoonnummer: 023-7891610. Tussen 12.00 -17.00 bel je naar ons algemene nummer: 023-5159500. We zullen je doorverwijzen naar het HIV Behandelcentrum van het Spaarne Gasthuis (locatie Haarlem Zuid), waar je de PEP kan krijgen.

Buiten kantoortijden en weekenden en/of feestdagen bel je naar de spoedeisende hulp van het Spaarne Gasthuis: 023-2244880. Je kan ook contact opnemen met de huisartsenpost en dan zullen zij je aanmelden.

Voor algemene informatie over PEP kun je terecht op de website MantotMan.