Geplaatst op: 26-07-2017 om 16:01 uur
Laatst gewijzigd op: 25-03-2024 om 14:31 uur

Kinkhoest

Kinkhoest is een besmettelijke infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. Door deze bacterie ontstaan vaak heftige hoestbuien. Deze hoest kan maandenlang aanhouden. Kinkhoest kan erg gevaarlijk zijn voor baby’s jonger dan 1 jaar. Daarom vaccineren wij in Nederland kinderen en zwangeren tegen kinkhoest. Deze vaccinatie maakt deel uit van het Rijksvaccinatieprogramma.

Wat is kinkhoest?

Bekijk de video.

Hoe krijg je kinkhoest?

Je kunt kinkhoest krijgen doordat iemand met kinkhoest hoest of niest in jouw buurt. De kinkhoest bacterie zit in de keel van iemand die besmet is. Door het hoesten en niezen komen er kleine druppels met de bacterie in de lucht. Als jij de druppels inademt, raak je besmet.

Kinkhoest is het meest besmettelijk aan het begin van de ziekte, nog voordat de hoestbuien beginnen. Je weet dan nog niet dat je kinkhoest hebt. Je bent besmettelijk tot drie weken na het begin van de hoestbuien. De tijd tussen besmetting en ziek worden is meestal zeven tot tien dagen. Als je een antibioticakuur krijgt, ben je minder lang besmettelijk.

Hoe herken je kinkhoest?

  • Kinkhoest begint met klachten die lijken op een neusverkoudheid.
  • Na 1 a 2 weken ga je hoesten.
  • Het zijn vaak blaffende hoestbuien waarbij je taai slijm ophoest. De hoestbuien kunnen lang dure, zijn erg vermoeiend en komen vooral 's nachts voor. Het kan soms voelen alsof je stikt.
  • Na het hoesten kun je last krijgen van een piepend geluid bij het inademen.
  • Soms moet je kokhalzen of spugen tijdens het hoesten. 
  • Het hoesten kan drie tot vier maanden duren en wordt langzaam minder.

Kinkhoest bij baby’s

Kinkhoest is voor baby’s jonger dan 1 jaar erg gevaarlijk. Ze raken uitgeput door het hoesten en drinken dan niet meer. Het vele hoesten kan zorgen voor te weinig zuurstof waardoor de hersenen beschadigen. Soms hoesten baby’s met kinkhoest niet, maar stoppen ze af en toe met ademhalen. Daardoor kunnen ze blauw aanlopen.

Meer dan de helft van de baby’s met kinkhoest komt in het ziekenhuis terecht. Heel soms overlijden baby’s door kinkhoest. 

Baby's die zijn ingeënt tegen kinkhoest, hebben minder kans om het te krijgen.

Wees alert! 

  • Denk je dat je baby kinkhoest heeft? Neem contact op met de huisarts. 
  • Ook als je je zwanger bent en kinkhoest hebt of denkt dat je het hebt, is het goed om met de huisarts te overleggen. Je kunt na de geboorte dan namelijk gelijk je baby besmetten.

Bescherming tegen kinkhoest door vaccinatie

Sinds 1957 krijgen alle kinderen in Nederland vaccinaties tegen kinkhoest aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma. Vaccinatie beschermt voor een aantal jaren, maar niet voor altijd. Daarom krijgen ook kinderen als ze bijna vier zijn nog een keer een inenting tegen kinkhoest. Dankzij vaccinatie is het aantal kinderen dat doodgaat aan kinkhoest nu erg laag.

Vaccinatie tijdens de zwangerschap

Ook zwangeren krijgen de vaccinatie tegen kinkhoest aangeboden. Door tijdens de zwangerschap te vaccineren zijn baby’s vanaf hun geboorte meteen beschermd tegen kinkhoest. Zwangeren kunnen de vaccinatie vanaf 22 weken zwangerschap halen via de Jeugdgezondheidszorg. Lees meer over vaccinaties tijdens de zwangerschap >

Na de eerste maanden beschermen de antistoffen van de moeder niet meer genoeg. Het is daarom belangrijk dat de baby ook zelf vaccinaties krijgt tegen kinkhoest. 

Wat kan ik doen als ik kinkhoest heb?

  • Blijf uit de buurt van jonge baby’s en hun moeder. Zeker als ze geen inenting hebben gehad.
  • Het is beter om geen contact te hebben met iemand die binnenkort gaat bevallen.
  • Ben je al in contact geweest met een baby of hoogzwangere? Vertel dan dat je kinkhoest hebt. Zij kunnen dan extra alert zijn op klachten bij de baby.
  • Verder helpen algemene hygiënemaatregelen tegen de verspreiding van kinkhoest. Denk hierbij aan hoesten en niezen in een papieren zakdoek of in je elleboog en regelmatig handen wassen.

Meer weten over kinkhoest? Kijk op de website van het RIVM >

Extra informatie voor professionals

Werk jij veel met pasgeborenen en/of prematuren? De Gezondheidsraad adviseert om dan ook de kinkhoestvaccinatie te halen. De vaccinatie is in eerste instantie niet gericht op de eigen gezondheid, maar op de gezondheid van de kinderen die vallen in bovengenoemde doelgroep.

Lees meer over dit advies op de website van de Gezondheidsraad >